مریم احمدی شیروان/

خورشید عاشورا پس از 1380 سال دوباره طلوع کرد؛ لذت گرمایش و نسیم دلنوازش به همراه عطر شهیدان با به اهتزاز درآمدن پرچم‌های عزا جان‌ها را طراوتی دوباره بخشید. همه ساله با طلوع این خورشید، گفتمان عاشورایی بین اقشار مردم اوج می‌گیرد و هر که از زاویه‌ای به بازخوانی این حماسه عظیم جهانی می‌پردازد. سیده مریم پورحسینی، عضو هیئت علمی مدرسه علمیه نرجس(س) در این خصوص توضیحاتی خواندنی دارد؛ با ما همراه باشید.

مهم‌ترین پرسش عاشوراییان

استاد پورحسینی با بیان اینکه همیشه یک سؤال مهم در بلندای تفکر بصیرتمندانه ذهن‌ها جای دارد و آن اینکه «چگونه می‌توان سهم خود را در تقویت حماسه عاشورا و تسریع گام‌های آن در جهانی‌شدن بجا آورد؟» می‌گوید: برای پاسخ به این پرسش باید یکایک نقش‌آفرینان را از پیش چشم گذراند و فراز و نشیب‌های حرکت عاشوراییان را دید تا برای تدوین منشور راه بهره جست. کامل‌ترین و بهترین سلوک عاشورایی را در سیره زینبی می‌توان دید که با تاریخ زندگی‌اش کم و بیش آشنایی داریم. او توضیح می‌دهد: قدم‌های کوچک حضرت زینب(س) در غدیریاوری و خطابه‌خوانی مادر در دل تاریخ جای دارد. در نوجوانی به همراه ازدواج، نقش مادری را برای پدر ایفا می‌کند. اوج ساده‌زیستی و عدم دلبستگی به زرق و برق‌های دنیایی با داشتن همسری متمول در پیش چشم‌ها مجسم است. تاریخ حضور علمی و قرآنی‌اش را با داشتن چندین فرزند در کوفه به روشنی بیان کرده است. برگ‌های زندگی عقیله بنی‌هاشم با عبادت، اطاعت، بصیرت و ولایتمداری کاملاً نورانی است.

سیره زینبی، سیره حسینی است

پژوهشگر مؤسسه علمی تحقیقی مکتب نرجس(س) در ادامه اضافه می‌کند: برای بازخوانی سیره زینبی و کشف راز ماندگاری‌اش فقط کافی‌ است چند ماهی از مدینه تا کربلا با او همسفر شوید و لحظات حضورش را در کنار برادر رصد کنید و اگر فرصت ندارید فقط شب عاشورا در کنار خیمه او اتراق کنید؛ آنگاه درمی‌یابید که زینب(س) پس از کربلا با زینب(س) پیش از کربلا متفاوت است. شب عاشورا با شنیدن صدای اشعار برادر می‌گرید و حسین(ع) آرامش می‌کند و می‌گوید: «خواهرم شیطان صبر و حلم تو را نزداید. خواهر من راه صبر و شکیبایی را در پیش گیر». در شب عاشورا او کنار سنگر حسین(ع) ایستاده است و دست ولایی مولا و آقایش را نیاز دارد تا سعه صدر بیشتری یابد و ظرفیت روحی‌اش به جایی برسد که قافله‌سالار کاروان شود.

پورحسینی تشریح می‌کند: او در عصر عاشورا چنان به کمال رسیده است که هم‌سنگر مولا و امام زمانش شده است و در رشد و کمال توحیدی راهی هزاران ساله را یک‌شبه رفته است. چگونه؟ نیم نگاهی به صحنه‌های مکه تا کربلا پاسخگوی ماست. آنچه پیمایش مسیر را بر حسین بن علی بن ابیطالب(ع) آسان و هموار نموده بود اکنون نقشه راه بانوی فرهیخته عرب است. اگر پسر رسول خدا(ص) عشق و یاد پروردگار را دارد و دائما لبانش به ذکر مترنم است، زینب(س) نیز این‌گونه است. اگر پسر فاطمه(س) ایثار و اخلاص و رضایت خدا برایش در سرلوحه کار است، دختر فاطمه(س) نیز همین را سرمشق قرار می‌دهد و در یک کلام سیره زینبی، سیره حسینی است.

سالکان سیره زینبی در نور اعظم خدا گام برمی‌دارند

این استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه هر خانه‌ای در عالم چهار دیوار دارد، می‌گوید: سکونت در خانه‌های مادی محدود به زمان است، اما خانه‌های معنوی چنین محدودیتی را ندارد. چهار رکن خانه فرازمانی بانو که می‌توان از آن الگو گرفت در این سخن قابل لمس است. پیامبر(ص) می‌فرمایند: «أَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کَانَ فِی نُورِ اَللَّهِ اَلْأَعْظَمِ مَنْ کَانَ عِصْمَةُ أَمْرِهِ شَهَادَةُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ وَ أَنِّی رَسُولُ اَللَّهِ وَ مَنْ إِذَا أَصَابَتْهُ مُصِیبَةٌ قَالَ إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ وَ مَنْ إِذَا أَصَابَ خَیْراً قَالَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ وَ مَنْ إِذَا أَصَابَ خَطِیئَةً قَالَ أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ رَبِّی وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ»؛ چهار صفت در هر که باشد در نور خدای بزرگ به سر برد. به سبب ایمان به خدا و رسول از گناه خودداری کند؛ در مصیبت‌ها کلمه «إِنّا لِلّهِ وَ إِنّا إِلَیْهِ راجِعُونَ» را از یاد نبرد؛ (یعنی متوجه باشد که همه آفریده خدا هستند و پس از مرگ به او بازمی‌گردند این خود هم تسلای خاطر است و هم ذکر خدا)؛ چون خیری به او رسد، بگوید الحمدلله (یعنی سرچشمه خیرات را خدا بداند) و اگر گناهی از او سر زد فورای توبه کند.

پورحسینی در پایان تأکید می‌کند: سالکان سیره زینبی در نور اعظم خدا زندگی کرده و گام برمی‌دارند، چرا که اصول اعتقادی اخلاقی را از یک الگوی نورانی دریافته‌اند. محیط زیستشان روشن است و مصداق کامل این عبارت قرآنی هستند که می‌فرماید: «وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا یَمْشِی بِهِ فِی النَّاسِ».